USG narządu ruchu
Ultrasonografia jest jedną z metod obrazowania narządów organizmu ludzkiego przy pomocy fali ultradźwiękowej. Najczęściej stosuje się nie rejestrowane przez ucho ludzkie ultradźwięki o częstotliwości od 2 do 12 MHz.
Ultrasonografia należy do najszybciej rozwijających się technik obrazowania układu ruchu. Aktualny stan zaawansowania ultrasonografii pozwala oceniać detale anatomii nawet drobnych stawów. Sprawia to, że USG jest obecnie najczęściej wykonywanym badaniem obrazowym układu mięśniowo-szkieletowego. W licznych przypadkach może ono zastąpić badania trudniej dostępne i bardziej obciążające – rezonans magnetyczny i tomografię komputerową.
Poprzedzone badaniem klinicznym, przeprowadzane przez lekarza ortopedę badanie USG daje szansę szybkiego i skutecznego rozwiązania problemów dotyczących układu ruchu – mięśni, stawów i ścięgien. Badanie takie pozwala rozwiać wątpliwości powstałe podczas klasycznego badania lekarskiego. Ultrasonografia staje się obecnie „trzecim okiem” lekarza pozwalającym na precyzyjne rozpoznanie i zastosowanie odpowiedniego leczenia. Badanie USG umożliwia zlokalizowanie nawet niewielkich patologii w obrębie tkanek miękkich, w razie potrzeby pozwala na ich nakłucie i podanie leku bezpośrednio do zmienionego chorobowo miejsca.
Badanie USG jest niebolesne i bezpieczne. Trwa około 10-20 minut. Nie wymaga specjalnego przygotowania ze strony pacjenta, można je wielokrotnie powtarzać bez szkody dla zdrowia osoby badanej.
Zastosowanie
- staw ramiennystaw ramienny
Badanie USG stawu ramiennego wykonuje się w celu diagnostyki bólu i ograniczenia ruchomości barku. Szczególną zaletą badania, stanowiącą o jego przewadze nad innymi technikami obrazowania jest możliwość oceny i prześledzenia wzajemnej interakcji poszczególnych elementów stawu w podczas ruchu. Taka technika badania ułatwia ustalenie przyczyny powszechnie występujących schorzeń nazywanym ogólnym pojęciem „bolesnego barku”. Poza tym w badaniu ultrasonograficznym można uwidocznić również inne nieprawidłowości – uszkodzenia urazowe ścięgien i więzadeł, niestabilność stawu, zmiany zwyrodnieniowe.
- staw łokciowystaw łokciowy
Ultrasonografia stanowi wartościową metodę oceny wysięków i stanów zapalnych okolicy stawu łokciowego. Jest niezastąpioną techniką służącą ocenie stanu przyczepów mięśni prostowników i zginaczy nadgarstka. Umożliwia wykrycie przeciążenia, naderwania oraz całkowitego przerwania ciągłości ścięgien. Wymienione patologie często występują w zespole bólowym określanym jako łokieć tenisisty.
- nadgarstek i rękanadgarstek i ręka
Badanie USG nadgarstka i ręki znajduje zastosowanie w diagnostyce bólów, obrzęków oraz zaburzeń czucia. Szczególne korzyści wynikają z badania chorych z zespołem bólowym nadgarstka po urazach z uwagi na możliwość zdiagnozowania uszkodzeń więzadłowo-torebkowych i pourazowych niestabilności. USG jest przydatną techniką służącą ocenie nerwu pośrodkowego, niejednokrotnie pozwala na wyjaśnienie przyczyny upośledzenia czynności nerwu manifestującego się bólem, drętwieniem i osłabieniem ręki.
Ultrasonografia pozwala na wykrywanie zlokalizowanych pod skórą ciał obcych, a w przeciwieństwie do badań rentgenowskich jest metodą czułą pod względem materiałów tak różnych jak metal, szkło czy drewno.
- staw biodrowystaw biodrowy
Najczęstszym wskazaniem do wykonania badania USG stawu biodrowego jest podejrzenie wysięku lub zapalenia stawu. Bolesny staw biodrowy jest jedną z najczęstszych dolegliwości w ortopedii dziecięcej, a USG ważną techniką we wczesnym etapie postępowania diagnostycznego. U osób dorosłych wartość diagnostyczna badania ultrasonograficznego stawu biodrowego jest mniejsza z powodu odmiennych warunków anatomicznych.
Z powodzeniem natomiast wykorzystuje się badanie USG w diagnostyce schorzeń okołostawowych tkanek miękkich, a szczególnie zmian zapalnych licznych kaletek stanowiących źródło dolegliwości bólowych.
- staw kolanowystaw kolanowy
Badanie USG stawu kolanowego odgrywa ogromną rolę w diagnostyce urazów sportowych, schorzeń reumatycznych oraz w ocenie zbiorników płynowych i guzów tkanek miękkich. Struktury szczególnie dobrze widoczne w badaniu USG to ścięgna, mięśnie, wiązadła oraz okołostawowe tkanki miękkie. Badanie umożliwia diagnostykę przyczyn bólu, przeskakiwania, blokowania oraz ograniczenia ruchomości stawu. Pozwala na ocenę obecności i rozległości uszkodzeń aparatu więzadłowo-torebkowego. Umożliwia również ocenę chrząstki, zwłaszcza powierzchni udowej stawu rzepkowo-udowego i kłykci kości udowych. Zobrazowanie łąkotek jest możliwe w niepełnym zakresie, widoczne są pęknięcia w częściach obwodowych oraz zmiany zwyrodnieniowe.
- staw skokowy i stopastaw skokowy i stopa
Większość struktur otaczających staw skokowy i stopę zlokalizowana jest powierzchownie przez co są one łatwo dostępne diagnostyce USG. Badanie pozwala na trafne rozpoznanie uszkodzeń urazowych stawu skokowego (stłuczenia, skręcenia, zwichnięcia).
USG jest również pomocne w diagnostyce przewlekłych bólów pięty (ostrogi).
Ugruntowaną pozycję w diagnostyce USG ma badanie ścięgna piętowego (Achillesa).
Z powodu dostępności ścięgna badaniu oraz wysokiej rozdzielczości współczesnych aparatów ultrasonografia jest obecnie uznawana za podstawową i najlepszą metodę badania tego ścięgna.
- mięśniemięśnie
Współczesne głowice USG pozwalają uwidocznić wewnętrzną strukturę mięśnia z rozdzielczością wyższą niż badanie rezonansu magnetycznego. Możliwość przeprowadzenia badania dynamicznego w czasie rzeczywistym oraz większa dostępność sprawiły, że badanie USG stało się techniką wiodącą w przypadkach urazów mięśni. Podczas badania można precyzyjnie określić rozległość uszkodzenia mięśnia, lokalizację i wielkość krwiaka. Badanie daje możliwość oceny postępów gojenia się struktur mięśniowych co pozwala na wdrożenie odpowiedniego programu rehabilitacji.
